Bezbronni, nadzy i nieodporni

Mądry człowiek kształtuje się od wewnątrz. 

Kiedy Henry Nouwen na siedem miesięcy zamknął się w opactwie trapistów w Gensee zapisał:

Zakonnicy są jak dzieci: bardzo skromni i bardzo wrażliwi. Kiedy ktoś ich urazi, mają tendencję wycofywać się. Nie przypominają niczym studentów z dobrych uniwersytetów, dyrektorów wielkich firm, którzy nie przejmują się zmiennością czyjegoś nastroju. Są bardzo nieodporni, a jeśli ktoś zbyt energicznie ich zaatakuje, w odpowiedzi mogą ukryć się przed napastnikiem.

Mnisi nie są specjalnie wylewni, bywają bardzo nieśmiali, niemal płochliwi. I właśnie w tej płochliwości i bezradności człowiek staje przed Bogiem. Nagi i bezbronny. 

***

Mnich czerpie  swe żywotne siły ze świata, w którym żyje, z doświadczeń naprawdę przecierpianych, z przeżyć naprawdę przeżytych i myśli samodzielnie przemyślanych.

Codziennie od nowa zabiega o świeżość patrzenia i niezrutynizowane spojrzenie na świat. W pamięci ma słowa Bernarda, cysterskiego mnicha z Clairvaux, że pobożność ludowa potrzebuje wsparcia w postaci obrazów, figur, kolorów i wyobrażeń, ale mnich potrzebuje jedynie wolnej przestrzeni, by bezpośrednio spotkać żyjącego Boga.

Nie jest maksymalistą i nie oczekuje od swojego duchowego życia wielkiego wstrząsu duchowego. On ma świadomość, że ten rodzaj emocji zdarza się nader rzadko, a jeśli się zdarzy należy go uznać za dar, a nie obowiązek Stwórcy. Ale zaraz potem należy potraktować to jak katar. Wyleczyć i do tego nie wracać. Do tego typu wrażeń można się niepotrzebnie przywiązać.

Liczy się prostota w przeżywaniu życia.

Żadnych pretensji, narzekań, życzeniowych myśli, szukania duchowych egzaltacji. 

To co jest, staje się najlepszym nauczycielem. 

Jeśli codzienność wydaje się uboga, nie ją wini, a samego siebie. Widocznie ma jeszcze nie dość wyostrzone zmysły, aby dostrzec jej bogactwo. 

Mądry Ewagriusz nazwie to "czystą modlitwą". Boga nie da się zdefiniować, definicje należą się bytom stworzonym i złożonym. On jest samą prostotą.

"Ależ przecież taki mnich tylko tak siedzi w tym jednym miejscu i siedzi... Nigdzie nie podróżuje. Co zdołał ciekawego przeżyć? Nawet nie przeczytał wszystkiego co trzeba" - padnie zarzut. 

Mnich słysząc takie pytania tylko schowa się jak dziecko przed napastnikiem, tłumacząc pokrętnie, że ma coś ważnego do zrobienia. 

Jak bowiem ma wytłumaczyć, że z tego typu egzaltowanych pytań  tchnie szkolna wiara, że człowieka formułują w całości okoliczności zewnętrzne? Że jakość duchowego życia miałaby zależeć bezpośrednio od ilości życiowych przygód?

Tymczasem mądry człowiek kształtuje się od wewnątrz, we własnym sercu i głowie: poprzez wrodzoną zdolność do dziwienia się temu co inni uważają za zwykłe, skłonność do przeżywania spraw drobnych. 

A podróże zagraniczne? Niekiedy się przydają - dodałby speszony mnich na odchodne.  - Zanim jednak pojedziesz zobaczyć koptyjskie klasztory, radzę pojechać do lokalnej parafii. Jeśli stamtąd powrócisz bez żadnych godnych zapamiętania wrażeń, to nawet najlepsi  mistrzowie niewiele tu pomogą. 

 Rekolekcje klasztorne dla mniszek. Inspiracja W.S.